آموزش فرآیند تحلیل شبکه ای-آموزش ANP

روش فرآیند تحلیل شبکه ای یا ANP مخفف Analytical Network Process است. پس از چندي بدليل آنكه روش AHP، جامعيت لازم را نداشت، ساعتي Saaty در سال 1996 روش گسترش يافته اي تحت عنوان فرآيند تحليل شبكه اي (ANP) را ارائه نمود. براي حل مسايل به روش ANP شبکه اي ترسيم مي شود که گره هاي موجود در اين شبکه معادل هدف، معيارها و گزينه ها مطابق نياز ماست و بردارهاي جهت دار که اين گره ها را به هم وصل مي کنند نيز معادل با جهت و وجود اثر گرهها بر يکديگر است همانند روشAHP در روش ANP، وزن معيارها و مطلوبيت گزينه‌ها، بطور مستقيم از طريق دريافت قضاوت هاي افراد و با استفاده از مقايسه هاي زوجي بدست مي‌آيد.
يکي از راه هاي انجام محاسبات در روش ANP اين است که وزنهاي بدست آمده از انجام مقايسه هاي زوجي در ماتريسي به نام سوپرماتريس قرار گيرند. سوپرماتريس، ماتريسي از روابط بين اجزاي شبكه است كه از بردارهاي ويژه اين روابط به دست مي‌آيد. سوپرماتريس را مي توان به بلوک هاي گوناگوني تقسيم بندي کرد. که هر بلوک نشان دهنده وزن بدست آمده از مقايسه زوجي سطرها ( به عنوان مثال شاخص ها) با توجه به ستونها (مثلاً گزينه ها يا شاخص ها) است.
پس از تشکيل سوپرماتريس اوليه که سوپرماتريس ناموزون نام دارد، در صورت نياز ستون‌هاي اين ماتريس نرمال شده و سوپرماتريس وزن دهي شده يا نرمال بدست مي آيد. ساعتي با استفاده از ماتريس هاي احتمالي و زنجيره هاي مارکف اثبات مي کند که وزن نهايي عناصر از رابطه زير بدست مي آيد.

فرمول سوپرماتریس حددار روش ANPکه در اين رابطه k عدد فرد است. از حل رابطه بالا ماتريس نهايي يا ماتريس محدود شده بدست مي آيد. اين ماتريس، ماتريسي است که تمامي اعداد هر سطر آن با هم برابر و برابر وزن معيار آمده در همان سطر است

سوپرماتریس روش ANP

گام های لازم برای انجام روش ANP فرآیند تحلیل شبکه ای

تعریف ساختار شبکه
ساخت پرسشنامه بصورت کاملا علمی
تبیین ساختار سوپرماتریس اولیه
انجام مقایسه های زوجی لازم بر اساس پرسشنامه طراحی شده
تشکیل سوپر ماتریس اولیه
بدست آوردن کلیه وزن های مربوط به ماتریس های ساختار شبکه ای
تشکیل سوپرماتریس ناموزون unweighted supermatrix
محاسبه سوپرماتریس موزون weighted supermatrix
محاسبه سوپر ماتریس حد دار limited supermatrix
سرآغاز روش ANP مانند روش AHP است. یک مثال فرضی در نظر بگیرید. در این مثال 4 معیار وجود دارد و هر معیار شامل 3 زیر معیار است. تعداد گزینه ها هم 3 عدد خواهد بود.

مثال روش ANPفرآیند محاسبات روش ANP (فرآیند تحلیل شبکه ای) به صورت زیر است:
مقایسه 4 معیار اصلی نسبت به هدف W21
مقایسه زوجی سایر معیارها نسبت به هر معیار بصورت جداگانه W22 (ساختار شبکه)
مقایسه زوجی زیرمعیارهای هر معیار نسبت به آن معیار W32
مقایسه زوجی زیرمعیارها نسبت به هر زیرمعیار بصورت جداگانه W33 (ساختار شبکه)
مقایسه زوجی گزینه ها بر اساس زیرمعیارها
پس از محاسبه وزن ها از طریق روش های مختلفی که روش AHP توضیح داده شد، سوپرماتریس ناموزون شکل داده می شود. پس از نرمال کردن ستونی سوپرماتریس ناموزون، سوپرماتریس موزون بدست می آید. در این ماتریس جمع ستونی برابر 1 است. سوپر ماتریس موزون می تواند از طریق نرم افزار Superdecision سوپردسیژن محاسبه شود. در نهایت می بایست سوپرماتریس حدی محاسبه شود. این سوپرماتریس با به توان رساندن سوپرماتریس موزون بدست می آید. این عمل تا جایی تکرار می شود تا تمامی عناصر سوپرماتریس بصورت سطری شبیه هم شود. در نهایت می توانیم اولویت نهایی زیرمعیارها و گزینه ها را داشته باشیم.


عنوان مقاله: کاربرد فرآیند تحلیل شبکه ‏ای (ANP) در برنامه ‏ریزی شهری و منطقه‏ ای
نویسنده: اسفندیار زبردست؛ نشریه هنرهای زیبا معماری و شهرسازی؛ دوره 2، شماره 41، بهار 1390، صفحه 79-90
دانلود رایگان مقاله آموزش ANP (اینجا)


تحلیل پروژه‌های ANP و AHP توسط گزوه علمی امین آرتیکل پذیرفته می‌شود. برای مشاوره تکمیل پروژه‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره و منطق فازی با ما به آدرس aminarticle@gmail.com مکاتبه کنید یا با شماره واتس اپ موسسه مندرج در قسمت ثبت سفارش پیام بگذارید و یا روی ثبت سفارش کلیک کنید.

برای ثبت سفارش کلیک کنید