آموزش تکنیک دیمتل یا روش DEMATEL
روش دیمتل یا رویکرد DEMATEL در سال‌های 1972 تا 1976 توسط موسسه Battle Memorial در جنوا ارائه گردید (Gabus and Fontela, 1972) و امروزه در بسیاری از پروژه ها، پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکتری و مقاله ها از این روش بهره می گیرند. این روش روابط علی معلولی مابین شاخص‌ها را در مسایل تصمیم گیری به یك مدل ساختاری ملموس تبدیل می‌كند (Tzeng et al., 2007). DEMATEL روش جامعی برای تهیه و تجزیه و تحلیل یک مدل ساختاری که شامل روابط علی- معلولی بین عوامل پیچیده است، می‌باشد. DEMATEL بر اساس گراف های جهت دار عمل می‌کند، و این گراف‌ها قادر به نمایش روابط جهت-دار میان زیرسیستم‌ها هستند. نتیجه روش DEMATEL، تقسیم عوامل موجود به دو گروه علت و معلول است.
ترکیب روش ANP با روش DEMATEL
روش DEMATEL می تواند به عنوان تشکیل دهنده ی بخشی از سوپرماتریس ناموزون در روش (فرآیند تحلیل شبکه ای) ANP استفاده شود زیرا تعداد پرسشنامه های ANP و تعداد مقایسات زوجی را به اندازه قابل توجهی کاهش می دهد. به عبارت دیگر، تکنیک دیمتل در این حالت به صورت مستقل عمل نمی کند بلکه می تواند به عنوان بخشی از سیستم بزرگتری مانند ANP فرآیند تحلیل شبکه ای بکار گرفته شده و با آن یکپارچه شود.
گام های انجام روش دیمتل DEMATEL
گام 1: تهیه ماتریس روابط مستقیم Direct Relation
در این قسمت از تحقیق، به منظور سنجش روابط میان فاکتورها به کمک نظر افراد خبره، نیازمند یک مقیاس مقایسه ای چهار سطحی هستیم. این چهار مقیاس که در توصیف میزان روابط فاکتورها بر هم به کار می رود به ترتیب عبارتند از:0 (بی تاثیر)، 1 (تاثیر کم)، 2 (تاثیر بالا) و 3 ( تاثیر خیلی بالا). مرحله ی بعدی، دریافت نظر خبرگان در خصوص انجام مقایسات زوجی و ثبت نتایج است. حاصل این مرحله را با نمادZ و مولفه‌های آن را با Zij نمایش می دهیم هر عضو Z بیانگر درجه تاثیری است که معیار i برمعیار j دارد.
گام 2: نرمال کردن ماتریس روابط مستقیم
از طریق رابطه زیر ماتریس روابط مستقیم Z را می‌توان به ماتریس نرمال شده روابط مستقیم تبدیل کرد.
گام 3: تشكیل ماتریس روابط كلی Total Relation Matrix
هنگامی که ماتریس X، یعنی ماتریس نرمال شده ماتریس روابط مستقیم، محاسبه شد ماتریس روابط کل T با استفاده از رابطه زیر محاسبه می‌شود که در آن I ماتریس همانی یا یکه است.
T=X(I-X)^(-1)
گام 4: تهیه نمودار علی Causal Diagram
مجموع عناصر سطرها و ستون های ماتریس T به ترتیب و به صورت بردارهای D و R نامگذاری می‌شوند. سپس، مقدار محور افقی نمودار که “محور اهمیت” نامیده شده و نشان‌دهنده درجه اهمیتی است که معیار مربوطه دارا می‌باشد از طریق جمع بردارهای R و D، (D+R)، محاسبه می‌شود. به همین ترتیب، محور عمودی نمودار که “محور وابستگی” نامیده می‌شود از طریق رابطه (D-R) محاسبه می شود. به کمک این محور قادر خواهیم بود تا معیارها را به دو گروه علت و معلول تقسیم کنیم. به طور‌کلی، هنگامی که (D-R) مثبت است، معیار مربوطه متعلق به گروه علت و در غیراینصورت، معیار مربوطه به گروه معلول تعلق دارد. بنابراین، نمودار علی از طریق رسم نقاطی با مختصات (D+R,D-R) قابل دستیابی است.
انجام تحلیل پروژه های دیمتل DEMATEL با نرم افزارهای اکسل Excel و متلب MATLAB در حالت قطعیت و فازی توسط گروه علمی امین آرتیکل پذیرفته می شود.
برای ثبت سفارش تحلیل دیمتل و DEMATEL فازی کلیک کنید